Koronavirüs Nedeniyle İşveren Hak ve Yükümlülükleri
Koronavirüsün Türkiye’de de yayılmaya başlaması ile birlikte kamu ve özel sektör olarak bir takım önlemler alınmaktadır. İşverenler bu durumda ne yapabilirler?
- Koronavirüs nedeniyle İşveren, işçilerine birikmiş olan yıllık izinlerini kullandırabilir ve işyerlerine gelmesine engel olabilir.
- Yine işveren, yazılı olarak onaylarını koşuluyla işçilerini ücretsiz izne çıkarabilir. İşçi ücretsiz izne onay vermediği takdirde İşveren zorla işçiyi ücretsiz izne çıkaramaz.
- İşveren, İŞKUR’a başvurarak şartları varsa kısa çalışma ödeneğinden faydalanabilir.
- Koronavirüs salgını sebebiyle işveren işyerlerini belirli aralıklarla dezenfekte ettirebilir. İşçilerin kullanımı içi yeter derecede lavabolarda sabun, belirli alanlarda anti bakteriyel dezenfektanlar bulundurabilir.
- İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği’nin m. 8/3/g hükmü “Çalışma ortamına ilişkin hijyen koşulları ile çalışanların kişisel hijyen alışkanlıklarından kaynaklanabilecek tehlikeler” şeklindedir. Korona Virüs tehlikesi de bu kapsamda sayılabileceğinden,
- İşbu tehlikenin sebep olacağı riskleri tespit etmek,
- Tespit ettiği riskleri sıralamak,
- Söz konusu riskler için uygun kontrol tedbirleri belirlemek,
- Belirlenen kontrol tedbirlerini uygulamak, uygulanıp uygulanmadığını düzenli olarak denetlemek ve
- Bütün bu risk değerlendirmesi sürecine ilişkin bilgi ve belgeleri saklamakla,
yükümlü olacaktır.
- Şüpheli konumda olan veya semptomları bulunan çalışanların durumu ivedilikle işverenlerine bildirmeleri gerekir. Bu kapsamda yurt dışından dönmüş olan çalışanların 14 gün boyunca evlerinde veya devletin göstereceği yerlerde kendisini izole etmesi önem arz etmektedir.
- İşçinin işe gitmekten kaçınabilmesi için ciddi ve yakın tehlikenin mevcudiyeti gerekir. Örneğin işçilerin yakın temasla bulunduğu bir diğer işçilerin enfekte olduğunun belirlenmesine rağmen işe gelmeye devam etmesi ve durumun tespit edilmesine karşın işveren tarafından engellenmemesi gibi ağır risk içeren durumlarda gerekli tedbir alınana kadar işçi çalışmaktan kaçınabilir.
- İşyerinin zorunlu nedenlerle, faaliyetin geçici olarak durdurulması veya tamamen tatil edilmesi sebebiyle İş Kanunu’nun 64. maddesi uyarınca, iki ay içinde çalışılmayan süreler telafi edilmek üzere, telafi çalışması gerçekleştirilebilir.
- Koronavirüs nedeniyle işe gitmeyecek olan bir işçi bunu mutlaka sağlık raporuna dayandırmalıdır. Ya da ailesinden birisi hastalanmış olmalıdır. Bu durumda bile İşverene kanıtlayıcı evrakları bir an önce ulaştırmalıdır.
- Koronavirüs nedeniyle işe gitmek istemeyen ama rapor da almayan işçiler, mutlaka işverenden devamsızlıkları için izin almalıdır. Aksi takdirde tazminatsız olarak işten çıkarılabilirler.
- İşçi karantinaya alınır ve bu nedenle 1 haftadan uzun süre işe gidemezse, işveren bu işçiyi kıdem tazminatını ödeyerek işten çıkarabilir.
- Korona Virüs’ün yaydığı salgın hastalık nedeniyle faaliyetine ara verilen bir işyerinde işveren, işçilerine 1 hafta boyunca yarım ücret vermekle yükümlüdür. 1 haftadan sonra ücret ödemesi kanunen gerekmez. İşveren isterse hem tam ücret ödeyebilir hem de haftalarca maaş ödemeye devam edebilir. Ancak faaliyeti durduğu için zarar eden bir işverenin sahip olduğu hakların da bilinmesi gerekir.
- İşçi isterse, 1 haftalık sürenin sonunda haklı nedenle fesih yaparak işverenden kıdem tazminatını talep edebilir.
